W odpowiedzi na ogłoszone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej prekonsultacje zmian podstaw programowych Grupa Zagranica przesłała szereg komentarzy przygotowanych przez ekspertki grupy roboczej ds. edukacji globalnej. 

Komentarze dotyczyły obecności treści z obszaru edukacji globalnej w podstawach programowych przedmiotów geografia, WOS, HiT i biologia na poziomie szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego.

Celem proponowanych przez MEN zmian podstawy programowej było ograniczenie obowiązkowego zakresu treści nauczania. Zgadzając się z pilną potrzebą “odchudzenia” podstaw programowych ze względu na dobrostan uczniów i uczennic, postulowaliśmy pozostawienie tych treści, które mogą być podstawą dyskusji o bieżących wyzwaniach, kryzysach i procesach globalnych, a także umożliwiają kształtowanie kompetencji takich jak krytyczne myślenie, zaangażowanie społeczne, pokojowe rozwiązywanie konfliktów itp. Zakładamy, że jest możliwe zachowanie tematów z obszaru edukacji globalnej, bez konieczności obciążania młodzieży dodatkowym materiałem do opanowania.

Wnioskowaliśmy między innymi o pozostawienie punktów podstawy programowej, które umożliwiają dyskusję z uczniami i uczennicami, o takich kwestiach jak na przykład:

• współodpowiedzialność za stan środowiska przyrodniczego Ziemi;
• znaczenie georóżnorodności oraz bioróżnorodności i podaje przykłady działań na rzecz ich ochrony;
• zanieczyszczenie środowiska, w tym powietrza i sposobach oceny zanieczyszczenia powietrza;
• globalne ocieplenie, wpływ człowieka na klimat, masowe wymieranie gatunków, przemysłowa hodowla zwierząt, człowiek jako element przyrody,  racjonalne gospodarowanie zasobami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz gospodarczego użytkowania ekosystemów;
• wpływ mediów na społeczny odbiór przyczyn i skutków konfliktów na świecie na wybranych przykładach;
• skutki kolonializmu, zjawiska neokolonializmu, znaczenie przebiegu procesów dekolonizacyjnych dla rozumienia współczesnych stosunków międzynarodowych i globalnych współzależności; 
• handel ludźmi, niewolnictwo, wykorzystywanie dzieci i pracowników w krajach o niskich kosztach pracy, bezrobocie, prześladowania religijne i nietolerancja;
• działania osób i grup walczących o przestrzeganie praw człowieka w wybranych państwach, w tym pokazywanie znaczenia procesów pokojowych o charakterze prawoczłowieczym w kontekście innym niż europejski (zniesienie apartheidu w RPA);
• wyjaśnienie związków między nierównościami społecznymi a nierównością szans życiowych, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu różnorodności kulturowej i pochodzenia etnicznego na status socjo-ekonomiczny;
• zaprezentowanie sylwetek i dorobku naukowczyń.

W naszych postulatach odwołujemy się bezpośrednio do Europejskiej Deklaracji w sprawie Edukacji Globalnej do 2050 roku, która w listopadzie 2022 roku została podpisana przez społeczność międzynarodową – w tym Polskę:

Uznajemy znaczenie edukacji globalnej w: (…)
reagowaniu na coraz silniejsze inspiracje edukacyjne oraz wzrost potrzeby uwzględniania globalnej i lokalnej sprawiedliwości, solidarności oraz innych kwestii, powiązanych z edukacją globalną leżącą w centrum reform systemu edukacji, podstaw programowych oraz procesów uczenia się;
(…)
W zakresie naszych kompetencji podejmujemy następujące zobowiązania:
Na poziomie krajowym:
położyć większy nacisk na edukację globalną w ramach właściwych polityk i strategii krajowych w działaniach administracji rządowej, w tym w polityce oświatowej, strategii edukacyjnej i formach kształcenia – edukacji formalnej, pozaformalnej i nieformalnej, od wczesnego dzieciństwa po edukację dorosłych;

powrót na stronę główną